Wil je meer lef in je gesprekken? Meer lef om je humor en scherpte erin te gooien? Dan is het zaak na te gaan waar je eigenlijk bang voor bent. Welk risico je denkt te lopen op het moment dat je meer van je lef in het gesprek brengt.
Oftewel: waar ben je bang voor?
Ik weet het, als professioneel begeleider (coach, trainer, hulpverlener) zie je jezelf niet graag als iemand die ergens bang voor is. Maar toch is er iets wat je tegenhoudt te doen wat je wilt. Je wilt het risico niet lopen.
Aan de andere kant, zonder een beetje angst geen groei.
Dus waarom niet eens uitgezocht waar je misschien wel bang voor bent?
Als beginnend trainer heb ik heel wat angsten uitgestaan. Het begon al een paar dagen voor de training. Als ik aan de cursus dacht kreeg ik het benauwd. Ik bereidde me razendgoed voor.
De nacht voor de cursus sliep ik slecht. De ochtend van de cursus was ik misselijk en hoopte ik het verlossende telefoontje te krijgen dat ze helaas niet konden komen. Dat gebeurde nooit.
De cursus zelf was dan best oké. Ik had het veel te druk om me af te vragen hoe het met me ging. Na de cursus kwam ik uitgeput thuis en kwam er de eerste uren geen zinnig woord uit me.
Ja, ik was bang. En toch ging ik door. Net zo lang tot ik het vak geleerd had en ik met veel plezier cursus kon geven. Tot het trainen me in het bloed zat.
Heb ik ooit echt stilgestaan waar ik bang voor was? Welnee. Mijn angst was iets waar ik me voor schaamde. Pas veel later bleek dat behoorlijk wat van mijn collega’s de ochtend van een cursus ook hoopten op het telefoontje dat niet kwam.
Angst en schaamte zijn een sterk duo.
Had ik me niet geschaamd, maar was ik op onderzoek uitgegaan, dan had ik vast baat gehad bij een van de eerste zelfhulpboeken over omgaan met angst.
Feel the fear and do it anyway
In 1987 schreef Susan Jeffers (1938-2012) het boek: feel the fear and do it anyway. En daarna nog een hele serie zelfhulpboeken met ongeveer dezelfde boodschap.
Deze heeft als ondertitel: hoe je je angst en besluiteloosheid om kunt zetten in vertrouwen en actie.
Dus kom, laten we eens kijken wat Susan toen al te melden had.
Angst op drie niveaus
Ze onderscheidt 3 niveau’s van angst:
Niveau 1: angst voor dingen in de buitenwereld
– dingen die je overkomen. Bijvoorbeeld dat je alleen overblijft, je baan verliest, oud en ziek wordt.
– dingen die actie vereisen. (bv spreken in het openbaar, examen doen, van baan veranderen)
Niveau 2. angst door jouw manier van denken:
Gaat over hoe je naar jezelf kijkt en naar je mogelijkheden om met deze wereld om te gaan.
Je angsten gaan dan over dingen als: afgewezen worden, te falen, hulpeloos te zijn, te mislukken, statusverlies.
Niveau 3. De grootste angst, die je vastzet:
Ik kan het niet aan!
Wat je bijvoorbeeld niet aankunt:
Van het eerste niveau: ik kan het niet aan om ziek te worden, alleen over te blijven, mijn baan te verliezen, geen geld te hebben.
Van het tweede niveau: Ik kan het niet aan om afgewezen te worden, te falen, mijn gezicht te verliezen.
Hoe zit het met jouw angsten/onzekerheden?
Als je nu de leftest in herinnering brengt, kun je eens kijken hoe het met jou zit en je angsten. Op welk niveau liggen ze?
Bijvoorbeeld: stel dat het je angst is om jezelf belachelijk te maken tegenover de klant.
Welk niveau is dat?
[poll id=”3″]
Of de angst dat je de klant kwetst
[poll id=”4″]
Nu je dit weet, wat te doen?
Susan Jeffers heeft een eenvoudige oplossing:
Zorg dat je meer vertrouwen krijgt in je vermogen om om te gaan met wat er met je gebeurt.
Dat is de manier om je angst te verminderen.
Verminderen, verminderen? Je wilt die angst weghebben. Angst is een naar gevoel en we zijn erop geprogrammeerd om nare gevoelens zoveel mogelijk te vermijden.
Aan de andere kant weten we dat een beetje angst geen kwaad kan. Sterker nog, hoort bij het leren van nieuwe dingen.
Je hebt vast veel voorbeelden dat je bang was en toch deed wat je wilde:
In die hoge bergen wandelen terwijl je niet naar beneden durft te kijken, je rij-examen doen al bibberen je knieën en trillen je handen, van een negen meter hoge brug afspringen met een hartslag van 220, solliciteren met zweet in je handen, je baas tegenspreken met pijn in je buik.
Zie je wel? Het was spannend en je hebt het gedaan.
Weet je wat het is, van die angst raak je nooit helemaal af. En dat is maar goed ook. Jeffers geeft in haar boek nog een aantal waarheden over angst:
Jeffers’waarheden over angst:
- Angst gaat nooit weg zolang je doorgaat met groeien (leren, ontwikkelen). Groei betekent dat je in gebieden komt die je niet kent, vaardigheden ontwikkelt die je niet gelijk beheerst. Dat levert hoe dan ook spanning en angst op.
- De enige manier om je angst om iets te doen weg te krijgen is erop uit te gaan en het te doen.
Tja, of het nu gaat om mensen bellen, spinnen uit de slaapkamer zetten, spreken voor 5000 mensen. Het beste is om ze te gaan doen. - De enige manier om je beter te voelen over jezelf is om erop uit te gaan en het te doen. Er is geen manier om je beter te voelen zonder eerst actie te ondernemen. Het doen gaat voor het je beter voelen. Haar boek heet niet voor niets feel the fear and do it anyway.
- Je ben niet de enige die angst ervaart als je je op onbekend terrein begeef: iedereen ervaart dan angst.
- Door angst heen te duwen is minder beangstigend dan leven met de onderliggende angst die gevoed wordt door een gevoel van onmacht.
Mmm, dat betekent dus dat je, als je iets nieuws wilt doen, bereid moet zijn risico te nemen, dat je daar uiteindelijk beter van wordt.
Wat moet je nu met deze wijsheden? Ze toepassen natuurlijk!
Tips
Ik geef je drie goed toepasbare tips:
1) Als je iets engs vindt om te doen, doe het dan eerst in je gedachte
Stel, je neemt je voor om meer humor te gebruiken in je gesprekken: meer lachen, pretoogjes, overdrijven, grote gebaren. Stel je het eerst eens in gedachte voor met die ene klant. Maak er een soort film van. Speel de film net zo lang af tot je tevreden bent over het resultaat. Je zult merken dat je er dan ook veel meer zin in krijgt om het te gaan doen. Veel mensen gaan pas achteraf zo’n film maken: alle leuke en belangrijke dingen die ze hadden kunnen zeggen en doen. Zonde. Doe het vooraf.
2) Praat met andere mensen, collega’s over waar je bang voor bent
Laat je niet door je schaamte leiden. Je zult zien dat mensen zelf ook hun angsten hebben. Dat is heel heilzaam om te merken. Je kunt elkaar bemoedigen om toch die spannende stap te zetten.
3) Ontregel je angst fysiek
Maak je lichaam los als je iets spannends gaat doen. Spring wat op en neer. Zwaai met de armen. Adem heel bewust in en uit als je iets spannend vindt. Adem langer uit dan in. Angst is een wisselwerking tussen denken en voelen. Adem is de verbinding tussen lichaam en geest. Door bewust te ademen kun je je angst loslaten. Je kunt op het internet allerlei technieken vinden om bewust je adem in te zetten als remedie tegen angst.
Zo, genoeg over angst.
Terug naar communicatie. Dat is een belangrijk deel van ons vak tenslotte.
Een stukje uit een Amerikaanse comedy.
Ook zonder dat je het Engels helemaal verstaat is het glashelder.
Plezier met kijken:
